Malakas ang naging pag-iyak ng kalangitan. Sinabayan pa ng masungit na pakikitungo ng maitim na kalawakan. Ang bawat kumikislap kislap na diyamante ay naglahong parang bula sa malapad at malawak na emperyo ng kalangitan. Bumuga pa ang haring hangin ng pagkalakas-lakas, na nagbuhat sa bawat punong nagtatayugan na matumba at mabuwal.
Si Julio at si Riza ay ikaapat na taon na ng hayskul. Sila’y nanggaling sa kanilang paaralan upang tapusin ang kanilang proyekto na ipapasa naman kinabukasan bilang requirement upang makapagtapos sa katapusan ng buwan. Ang dalawa ay magkasing edad lamang, labing tatlong taong gulang. Si Julio ay ulila na at mag-isa na lamang sa buhay. Ngunit sa kabila nito siya ay isang matalino at maparaang bata. Si Riza naman ay nakitira lamang sa kanyang tiya. Hinahayan siyang gawin ang alinmang nanaisin niya. Nang ang dalawa ay natapos na sa kanilang proyekto, nagsimula ng umambon sa labas, kaya dali-dali silang umuwi at nagsipagtakbo, ngunit, inabutan sila sa kanilang daan.
Sa ilalim ng nakapopoot na unos, si Julio at si Riza ay nagsipagdagan ng parang may kung anong multo ang humahabol sa kanila. Nagsipagtakbuhan ng walang tiyak na paruruonan. Halos hindi na sila makakita sa tindi ng patak ng ulan na sa kanilang mata’y nagtilang mga maliliit na insekto. Nais nilang makahanap ng masisilungan. Sa bandang gilid ng lawa, may nakita silang isang abandonadong bahay. Sira sira na ang asotea at basag na ang lahat ng salamin sa bintana at pintuan. Maalikabok, makalat at amoy lumang bahay.
Mabilis na pumasok ang dalawa at dagliang nagtungo naman si Julio sa kusina upang tukuyin kung may tuyo pang panggatong ang natitira. Ngunit bigo siya nang malamang ang lahat ng yaon ay basa. Inabot pala ng ambon ang parte ng kusina ng bahay. Namulot na lamang silang dalwa ni Riza ng mga mumunting piraso ng kahoy, tinipon, at sinigaan. Mabuti na lamang at may baong posporo si Julio. Naramdaman nila ang lamig na pumasok sa kalooblooban ng bahay dulot ng haring hangin. Dali-daling tumayo si Julio at naghubad ng kanyang pantaloon at damit. Isinampay niya ang kanyang damit sa isang kawad malapit sa malakas at sumasayaw na apoy. Sa tumatayong piraso ng pinaghalong dugo, laman, at buto kitang kita ang kakisigan at tanyag na pagkalalaki nito. Pagkatapos, bumalik si Julio sa kanyang pwesto, yumuko at niyapos ng mahigpit ang kanyang sariling giniginaw na katawan.
Nakita niya ang nangangatal na baba at giniginaw na katawan ni Riza, sinutsutan niya ito, “Pst! Pst!. “Ano?”, ang nanlalamig na waring ng dalaga. “Ba’t ayaw mong ihiwalay muna sandal sa katawan mo ang bas among damit, at patuyuin na muna sa init na hatis ng sinigaan nating apoy?”, sambit ng binata. “Ayoko”, ang ika ng dalaga, “ Eh papanu ‘yan? Baka magkasakit ka n’an kapag hindi mo huhubarin ang bas among damit?”. “Basta, ayoko”. Yumuko si Riza at mariing tumingin sa mapang-akit na pagsayaw ng apoy. Tumindig si Julio at naghanap ng kung anong uri ng pantabon nang sa ganun ay magamit ito ni Riza pantakip sa kung anong kuan ang kinahihiya niya ilantad.
Sa isang kwarto sa ilalim ng hagdan may nakita si Julio’ng kumot, amoy luma na at puno pa ng alikabok. Hinablot niya ito at tinungo si Riza. “O heto, baka makatulong”. Ngumiti ang dalaga at nagsimula ng buksan ang katotohanang namamalagi sa kanya sa lahat ng panahon at pagkakataon. Kitang kita mula sa mga anino ng dalaga ang katamtamang kumakabogkabog na mga lambak sa dibdib nito. At ang nagtilang Maria Clarang hugis ng masining na katawan maging ng yaon. Sinampay niya ang lahat ng kanyang mga damit sa parehong kawad malapit sa apoy. Sa pagkakataong ito, pareho silang hubad ni Julio.
Ang bulusok na patak ng ulan ay patuloy parin sa pagliligalig nito. Ang apoy na nagbibigay init sa dalawa ay tila tinamad na sa mahaba nitong pagsayaw hanggang sa tuluyan na itong mamahinga. Nagising si Julio at pinilit niya muling sinigaan, ngunit tila mas nanaig pa ang malakas na pagbulong ng hangin. Dahilan ng walang magawa, natulog na lamang muli si Julio.
Hating gabi na at patuloy ang pagtutunggali ng mga Diyos sa kalangitan. Nagising si Riza buhat ng isang mahinang nanggiginaw na tinig. Bumangon siya upang tukuyin kung saan nagmula ang yaon, yaon pala’y si Julio. Sukdulang gininaw ang binata dahilan ng wala ni anumang kumot itong itinapis. Ginising niya si Julio at tinanong, ngunit, hindi ito makasagot dahilan ng nangangatal na baba. Nais ni Riza na tumulong, ngunit tanong niya sa kanyang sarili kuns sa anong paraan.? Ang tanging paraan na maipaglilingkod niya ay ang yakapin at ipadama o ibahagi ang kanyang mainit na katawan. Nung una ay ayaw niya, ngunit wala siyang ibang maisip na paraan kundi ang yaon. Tumabi siya kay Julio at niyapos ang nangiginaw na katawan nito na buhat ng pinaghalong pangamba at pagtulong.
Makalipas ang ilang sandali ay naging normal na uli ang pakiramdam ni Julio. Nagising ito na yakap yakap ni Riza sa likod. Damang dama niya ang dalawang malambot na lambak na nakapisil sa pundasyon ng kanyang pakpak. Umikot ang binata at hinarap ang mayuming dilag. Nagising na lamang ang dalaga sa mainit na paghinga ni Julio. Nagulat at nangamba ang dalaga at kamuntikan ng tumayo ngunit pinigilan siya at hinatak ni Julio. Nanlaban siya ngunit napatahan siya ng idinamba ni Julio ang kanyang nang-iinit na katawan sa nanginginit na katawan ng dalaga. May kung anong bagay ang bumalani sa sarli ng bawat isa. Bawat pagkabog ng puso ay naging hudyat ng mapangtuksong bagay. Alam ng dalawa na sila’y masyadong bata pa para sa mga ganoong klase ng bagay. Ngunit sa kalooblooban nila ay hindi nila ito inintindi dahilan ng alam nila sa kanilang sarili na ano mang bagay ang kanilang gagawin ay kagustuhan din nila. Hinalikan ni Julio si Riza sa noo, pa baba sa tenga, sa leeg at hanggang sa dalwa nitong burol. Bumalik siya sa taas at hinalikan ang mata, ang ilong. Tumigil ang binata upang tukuyin ang naging reaksyon ng dalaga, at lubos niya namang ikinatuwa ang naging mga sagot. Nagbitaw siya ng isang matamis at makasalanang halik sa labi ni Riza at doon sila’y nagpakalasing at nagpakatangay sa malakas na agos ng pagnanasa. Ito ang unang pagkakataon ng dalawang mapasabak sa ganitong uri ng nakakaubos ng lakas. Tila hindi na kinakailangan ang init na hated ng apoy sa gabi. Bawat mainit na paghinga ng dalawa ay puno ng pangamba na hinaluan ng hindi maipaliwanang na igting ng damdamin. At pareho silang nagsipagturukan ng tiwala sa isa’t isa sa isang makasalanang paraan.
Makalipas ang ilang sandali ay nanlugmok at nanghina ang dalawa. At pinili na mamalagi ni Julio sa ikalawang palapag ng nag-uuntugan nilang mga katauhan.
Kinaumagahan, nagising na lamang si Julio na siya lamang mag-isa. Wala na sa kanyang tabi si Riza. Mabilis na nagbihis ang binata at dagliang umuwi sa kanilang bahay. Naligo siya, nagbihis, kumain, at nag-ayos, at pagkatapos ay nagtungo sa kanyang eskwelahan. Nagkita sila ni Riza sa kanilang silid-aralan at tila biglang nag-iba ang lahat. Mula nung umagang iyon, ay kailan ma’y hindi na namnsin muli si Riza sa kanya o di naman kaya’y makipag-usap nang sa ganon ay makahingi ng tawad. Ginawa niya n’ang lahat maibalik lamang ang dating pagtitiwala ni Riza sa kanya ngunit wala itong pinagkaiba sa dati.
Nakapaggraduate na silang dalwa ng hayskul at kalauna’y magiiba na ng landas. Nais ni Julio na makausap si Riza ngunit hindi ito pinahintulutan ng dalaga.
Isang araw sa unibersidad kung saan nag-aaral si Julio, laking gulat niyana may halong saya nang malaman sa isang malapit na kaibigan na si riza ay nagsilang ng sanggol. Babae raw, hindi nga lang alam ng mga kamag-anak ng dalaga ang pangalan ng ama ng sanggol dahilan ng ayaw magsalita ni Riza tungkol sa ganoong uri ng bagay. Dito natigilan si Julio, at sa kanyang isip, sinasabi niyang siya ang ama ng sanggol.
Hinanap niya ang kanyang mag-ina, ipinagtanong sa mga kamag-anak ni Riza. Nagulat naman ang mga ito at nagtataka kung bakit ganoon na lamang ka desperado si Julio na makita si Riza at ang anak nito. Hindi na sila nagmakulit pa at sinabing, nakaalis na ang mga ito at nagtungo sa isang siyudad na hindi naman alam ng mga kamag-anak ni Riza kung saan. Ang tanging alam lamang nila ay ang buhaying mag-isa ang anak nito na malayo sa kanyang mga kamag-anak o iba pang kakilala.
Patuloy na nag-aral si Julio at nakapagtapos ngunit ang kanyang paghahanap ay hindi parin niya magawan ng paraang matupad. Handa na siyang panindigan ang kanyang mga gawi noon. Ang kanyang naging kasalanan ngunit ang kanyang naging tagumpay. Nakuha niyang lahat ang mga parangal, tropeo, medalya, mga certificates at iba pa, ngunit may isang bagay na noon pa man ay ninais niyang makamtam o kahit mahawakan man lang , pero kailanma’y hindi niya maaring maabot. Iyon ay ang kanyang inaasam na anak.
